Aby zostać strażakiem, trzeba zgłosić się w odpowiedzi na publiczne ogłoszenie Państwowej Straży Pożarnej i przejść przez tzw. postępowanie kwalifikacyjne, a także spełniać określone prawem wymogi, m.in. niekaralności, wykształcenia min. średniego oraz zdolności do pełnienia służby.

Możliwością podjęcia służby w strukturach Państwowej Straży Pożarnej jest ukończenie służby kandydackiej w jednej ze szkół PSP kształcących w systemie dziennym. Są to tzw. Szkoły Aspiranckie (Kraków, Poznań, Częstochowa) oraz Szkoła Główna Służby Pożarniczej (oficerska) w Warszawie.

Kiedy potrzebna jest pomoc, w Polsce na ogół wzywa się straż pożarną lub policję. Nie inaczej jest wtedy, gdy tonie człowiek. Problem w tym, że ani strażacy, ani policjanci nie muszą nawet umieć pływać.

Dotyczy ona nie tylko lat doświadczenia lub zajmowanego stanowiska, ale również województwa, w którym szuka się zatrudnienia. W roku 2022 minimalne wynagrodzenie dla strażaka w korpusie szeregowych na niższym stanowisku wynosi około 3700 zł brutto. Osoby obejmujące wyższe posady zarabiają średnio nawet 5200 zł.